Shark Liên và Shark Phú cùng vào "ép giá", Founder dầu lạc Việt chấp nhận đầu tư để trở thành doanh nghiệp số 1 Việt Nam về sản phẩm lạc

Startup tiếp theo đến với Shark Tank tuần này là anh Đỗ Hồng Quân – Nhà sáng lập và điều hành Công ty Cổ phần Tư vấn Đầu tư và Dịch vụ Nông nghiệp Việt Nam. Theo chia sẻ của nhà sáng lập, công ty hiện đang sở hữu quy trình sản xuất lạc hữu cơ khép kín bao gồm sản xuất lạc giống, sản xuất máy nông nghiệp trồng, chăm sóc, thu hoạch và chế biến dầu lạc mang thương hiệu Tâm Trường Sinh. Các sản phẩm lạc được sản xuất theo quy trình hữu cơ 100%, không hóa chất. "Quy trình đã được đăng ký tại Cục Sở hữu trí tuệ, được Bộ Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn và Bộ Khoa Học Công Nghệ giao các chương trình để chuyển giao cho các địa phương" – anh Hồng Quân nói. 

Chia sẻ về các con số doanh thu và lợi nhuận, anh Hồng Quân cho biết, công ty được thành lập từ tháng 7 năm 2012, tổng doanh thu đạt trên 41 tỷ đồng, riêng năm 2020 là 11,5 tỷ đồng, lợi nhuận từ 16-45%, tùy theo từng loại sản phẩm. Nhà sáng lập cũng kỳ vọng, đến năm 2025, công ty sẽ trở thành doanh nghiệp số 1 Việt Nam về sản xuất các sản phẩm về lạc, với quy mô diện tích trên 1000 ha, tổng doanh thu 100 tỷ/năm, lợi nhuận 25-30%, mức độ tăng trưởng 30-35%/năm. Theo đó, anh đến Shark Tank Việt Nam để kêu gọi số vốn 10 tỷ cho 15% cổ phần.

Trả lời câu hỏi của các Shark về diện tích, quy mô và địa điểm trồng lạc, anh Hồng Quân cho biết, hiện nay diện tích trồng lạc được gần 60 ha, phân bố ở nhiều khu vực, cả miền Nam, Trung Bắc nhưng tập trung chính ở Nam Định và Tây Ninh. Các khu vực trồng độc lập, tách khỏi khu vực các giống cây trồng khác. Đất thường được cải tạo sau 3 năm để đảm bảo tính hữu cơ của sản phẩm. 

Với quan điểm giữ lại đất cho bà con nông dân, cùng bà con sản xuất và khai thác mảnh đất đấy một cách hiệu quả nhất, doanh nghiệp của anh Hồng Quân đã cung cấp lạc giống, cung cấp máy móc cho người nông dân từ trồng lạc cho đến thu hoạch, sơ chế và chế biến dầu lạc tinh chế. Cách làm này giúp bà con nông dân giảm chi phí 20-30% so với lao động truyền thống. 

"Quy trình sản xuất là tập trung ruộng đất của bà con, bà con có đất, công ty có công nghệ, bao tiêu đầu ra thay vì trước đây nhà nào sản xuất nhà nấy… Cách hợp tác đó giúp chúng tôi có quy mô, diện tích rất lớn để làm. Ngoài ra, giúp cho bà con còn công lao động" – anh Hồng Quân nói.

Sản phẩm chính hiện nay của doanh nghiệp là lạc thương phẩm, dầu lạc và xì dầu. Anh Hồng Quân cũng tiết lộ, dầu lạc đã bán ra thị trường, bắt đầu xuất khẩu sang Nga và Hàn Quốc.

Chia sẻ thêm câu chuyện khởi nghiệp với dầu lạc Tâm Trường Sinh, anh Hồng Quân cho biết mình có 19 năm làm ở Bộ Nông Nghiệp. Sau khi nghỉ để ra ngoài để sản xuất máy, anh nhận thấy bà con nông dân thường bị thương lái ép giá. Lúc đó, với mong muốn giúp đỡ người nông dân, anh nhận bao tiêu lại sản phẩm cho bà con và tiến hành chế biến dầu lạc. 

"Giá trị dinh dưỡng rất lớn nên ngày xưa các cụ gọi là quả Trường Trinh", anh Quân chia sẻ về tên công ty.

Shark Phú đặt thêm câu hỏi cho nhà sáng lập về tỷ trọng doanh số, tổng tài sản hiện có. Anh Hồng Quân cho biết, việc bán máy có tỷ trọng doanh số lớn nhất, năm 2020 tiền bán máy là 6 tỷ và tiền bán dầu là hơn 1 tỷ. Để phát triển về dịch vụ máy, anh cũng đang hợp tác với các hợp tác xã cho nông dân thuê máy, giúp giảm chi phí để trồng 1 sào lạc từ 700.000 xuống còn 500.000. Tổng tiền mặt hiện nay của doanh nghiệp là hơn 1 tỷ, tổng tài sản cố định là 16 tỷ bao gồm toàn bộ hệ thống máy móc thiết bị để sản xuất cơ khí, có một đơn vị đang nợ doanh nghiệp hơn 2 tỷ. 

Chia sẻ về tiềm năng của thị trường, anh Hồng Quân cho biết, hiện nay Việt Nam là nước sản xuất lạc đứng 30 trên thế giới, chỉ chiếm 1%, với sản lượng 400.000 tấn/năm và phải nhập khẩu 260.000 tấn/ năm. Là một loại hạt có giá trị dinh dưỡng cao nên nhu cầu lạc trên thị trường thế giới rất lớn, rất nhiều nước đang nhập khẩu dầu lạc, giá cũng đang tăng dần. Tuy nhiên, Việt Nam chỉ có 200.000 hecta đất trồng lạc và 90% đang làm thủ công. "Một tương lai rất lớn để phát triển" – anh Hồng Quân khẳng định.

Công ty đang có 1 tỷ tiền mặt và 16 tỷ tài sản cố định, công ty không vay nợ.

Shark Phú chia sẻ, mình không quá thông thạo ngành này nhưng Shark có niềm tin vào nhà sáng lập. Dựa trên các số liệu mà nhà sáng lập đưa ra, Shark Phú chia sẻ hệ thống bánh kẹo Richy có doanh số 2.500 tỷ, có hệ thống khách hàng toàn quốc, hệ thống siêu thị có thể giúp đầu ra. Shark Phú đồng ý đầu tư 10 tỷ đổi lấy 30% cổ phần.

Đánh giá rất cao sản phẩm và mô hình của startup cũng như nhận định tiềm năng thị trường của sản phẩm này rất lớn nhưng không phù hợp với lĩnh vực đầu tư, Shark Hưng và Shark Linh lần lượt tuyên bố rút khỏi deal này. 

Trước khi đưa ra kết luận, Shark Bình nhận định, startup còn kém trong việc làm thương hiệu bởi Shark không thể tìm thấy thương hiệu "Lạc Tâm Trường Sinh" khi tra cứu trên Google. Vận dụng nhiều cách, Shark Bình mới tìm thấy website của công ty với cái tên lacvietnam (Lạc Việt Nam). Shark Bình cho rằng, đây là một bài học vỡ lòng về thương hiệu mà startup nên ghi nhớ. Vì vậy, nếu như startup cần, Shark Bình sẽ giúp trong việc làm website và tư vấn thương hiệu. Còn trong lĩnh vực này, Shark không hỗ trợ được nhiều nên cũng quyết định không đầu tư.

Lúc này, Shark Liên cam kết nếu startup về với mình, bà sẽ giúp startup xây dựng lại thương hiệu.

"Tôi có nhà máy, nhà máy tôi có 2.000 công nhân. Riêng sale (nhân viên kinh doanh) để bán ngành thực phẩm này rất tốn, phải phủ hàng nghìn sale. Ngành thực phẩm doanh số 100-200 tỷ không ăn thua. Mình làm phải lên 1.000-2.000 tỷ" – Shark Phú chia sẻ thêm về lợi thế của mình.

Với 2 đề nghị đầu tư từ Shark Liên và Shark Phú, anh Hồng Quân tiết lộ thêm, đã có một số đối tác muốn đầu tư vào nhưng chỉ đầu tư tài chính. Anh đã dừng lại tất cả các đàm phán ấy, lên Shark Tank để mong muốn có sự đồng hành của các "cá mập". Vì vậy, anh đưa ra đề nghị mời cả 2 Shark cùng tham gia deal này.

Shark Phú đồng ý hợp tác với Shark Liên theo đề nghị của anh Hồng Quân với con số đầu tư là 10 tỷ cho 35% cổ phần. 

Định giá thấp hơn so với kỳ vọng, anh Hồng Quân đề nghị 10 tỷ cho 20% cổ phần.

"Bạn nhìn tương lai đi, cái đích bạn muốn đến là gì. Mở rộng ra bạn phải tốn rất nhiều tiền, cả xưởng và đất. Nhiều thứ lắm và tôi sẽ lo phần đấy cho bạn" – Shark Liên cam kết.

Anh Quân thay đổi con số, đề nghị 20 tỷ cho 30% cổ phần với sự tham gia của 2 Shark nhưng cả 2 Shark đều không đồng ý.

Anh Quân lại một nữa đề nghị 10 tỷ cho 30% cổ phần nhưng vẫn không được chấp nhận. Shark Phú chia sẻ, nếu muốn 2 Shark thì phải 35% vì cộng hưởng được hệ thống phân phối và thương hiệu của 2 Shark.

Sau cùng, startup chấp nhận con số 10 tỷ cho 35% cổ phần với sự tham gia của 2 Shark. Sau phần gọi vốn của mình, anh Hồng Quân cũng chia sẻ, mình rất hạnh phúc vì được Shark Liên và Shark Phú cùng đầu tư. Anh cũng bày tỏ, với sự đồng hành của 2 Shark, định hướng trở thành doanh nghiệp số 1 Việt Nam về các sản phẩm lạc và dầu lạc sẽ trở thành hiện thực, cùng với đó sẽ vươn ra thị trường thế giới. 

Châu Cao

Theo Doanh nghiệp và Tiếp thị