Bài học từ chiến lược bao phủ thị trường của JD

Báo cáo tài chính năm 2017 của VNG vừa công bố cho thấy khoản thua lỗ hơn 125 tỷ đồng từ hoạt động đầu tư vào mạng thương mại điện tử Tiki - nơi VNG sở hữu 38% cổ phần từ năm 2016. Giá trị khoản đầu tư vào Tiki của VNG tới cuối năm 2017 cho thấy còn gần 166 tỷ đồng, giảm 218 tỷ đồng so với vốn đầu tư ban đầu.

Tuy nhiên, thua lỗ cũng là một phần tính toán quan trọng trong chiến lược đầu tư "mạo hiểm" để chiếm lĩnh thị trường thương mại điện tử Việt Nam ở giai đoạn hiện tại.

Con số tài chính năm 2017 của VNG thực ra cũng chưa phản ánh hết cục diện đầu tư và các bước đi chiến lược tại Tiki cũng như thị trường kinh doanh trực tuyến nói chung, khi đầu năm 2018, JD.com - nhà bán lẻ trực tuyến B2C lớn nhất của Trung Quốc - công bố rót vốn vào Tiki để trở thành nhà đầu tư chi phối tại sàn B2C này. JD.com phát đi thông cáo: "Sự chuyên nghiệp của JD trong việc thúc đẩy các phương tiện truyền thông xã hội cho thương mại điện tử, mối quan hệ hợp tác của Tiki với VNG trong lĩnh vực mạng xã hội và thanh toán di động là sự phù hợp với JD khi họ hướng tới dịch vụ cho các nhà cung cấp và người tiêu dùng ở Việt Nam".

Vậy mạng xã hội (Zalo) và thanh toán di động (Zalopay) do VNG sở hữu là một phần quan trọng trong tầm ngắm đầu tư của JD vào Tiki. Sau khi trở thành một thành tố trong mạng lưới VNG từ 2016, Tiki đã thừa hưởng những dịch vụ cộng sinh VNG mang lại và tạo giá trị gia tăng đáng kể trên thị trường.

Trong khi tham vọng ở thị trường thương mại điện tử của VNG từng nhiều lần thất bại, việc chọn phương thức đầu tư tài chính vào Tiki là bước tiến mới mẻ trên thị trường, thúc đẩy Tiki gia tăng sức cạnh tranh trước sức ép của các đối thủ khá mạnh trên thị trường như Lazada (do Alibaba đầu tư 1 tỷ USD mua lại từ Rockect Internet năm 2015), hay Adayroi thuộc Tập đoàn Vingroup...

Khoản đầu tư của JD vào Tiki ước tính hơn 54 triệu USD, dù giá trị sở hữu không được công bố chính thức nhưng JD.com cho biết sau khi hoàn thành, họ sẽ trở thành một trong những cổ đông lớn nhất của Tiki.

Giá trị sở hữu của VNG sau thương vụ cũng chưa được công bố chính thức nhưng theo thỏa thuận, Tiki sẽ hợp tác với JD.com trong một loạt lĩnh vực, từ thương mại điện tử, vận tải, hậu cần, công nghệ, tài chính... vốn là những lĩnh vực VNG góp phần mang lại lợi thế sau khi đầu tư vào Tiki.vn.